بحران لیبی در حالی همچنان روزهای خونینی را سپری میکند که سرانجام پس از ماهها بحث و بررسی، کنفرانس برلین دیروز برای بررسی بحران لیبی برگزار شد در حالی که نتیجه این نشست سهمخواهی بازیگران منطقهای و فرامنطقهای از کیک لیبی بوده است.
لیبی که زمانی به خاطر مجاهدتهای عمر مختار در برابر استعمار انگلیس به عنوان قهرمان آفریقا شناخته میشد این روزها حال و روز خوبی ندارد. سال ۲۰۱۱ در حالی در جنگی ابهام برانگیز غرب سرنگونی قذافی را در لیبی رقم زد که نتیجه این اقدام بحران شدید امنیتی و چند پاره شدن این کشور بوده که همچنان ادامه دارد.
در میانه این بحرانها کنفرانس «برلین» برای هموار کردن مسیر صلح در لیبی برگزار شد و علاوه بر طرفین درگیر در لیبی، ۱۲ کشور نیز در این کنفرانس شرکت کردند. بیانیه پایانی شش بند دارد و اصلاحات در زمینههای اقتصادی و امنیتی در کنار آتشبس و اجرای ممنوعیت واردات سلاح را پیش کرده است.«آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل روز چهارشنبه مفاد این بیانیه را به اطلاع اعضای شورای امنیت رسانده بود و انتظار میرود تا نمایندگان ۱۲ کشور حاضر در کنفرانس برلین با توجه به این بیانیه به سمت روند سیاسی در لیبی پیش بروند.«آنگلا مرکل» صدر اعظم آلمان از «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهور ترکیه، «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه و «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا در برلین استقبال کرد. همچنین «فایز السراج» رئیس دولت وفاق ملی لیبی و «خلیفه حفتر» فرمانده شبهنظامیان موسوم به «ارتش ملی لیبی» نیز در برلین حاضر یافتند.
پایگاه لبنانی «العهد» در باب این نشست ورده است: «کشورهای تأثیرگذار و مداخلهگر در بحران لیبی شامل ایالات متحده آمریکا، انگلیس، روسیه، فرانسه، چین، ترکیه، ایتالیا، امارات، مصر، الجزایر و کشور کنگو درحالی برای پایان جنگ بیهوده در لیبی در نشست برلین شرکت میکنند که باید این واقعیت را پذیرفت که تصمیم جنگ و صلح دیگر دست لیبیایی ها نیست».همچنین مصر، اسرائیل و اخیراً عربستان موافقتنامههای برای سرمایهگذاری در منابع گازی قبرس یونانینشین انجام دادهاند و انجام عملیات حفاری مشترک با همکاری شرکتهای یونانی و اسرائیلی افزایش یافته، اقدامهایی ترکیه را برای آغاز عملیات حفاری در قبرس شمالی تحریک کرده است. اولین منابع گاز طبیعی در آبهای فراساحلی مصر، اسرائیل و قبرس واقع در شرق مدیترانه یک دهه پیش کشف شد و همزمان منابع گازی این منطقه معادل ۱.۷ میلیارد بشکه نفت تخمین زده شد.
بدین ترتیب مدیترانه شرقی به عنوان منبع گازی جدید جهان به عرصه رقابت کشورهای ساحلی این دریا بدل شد.بر این اساس، تسلط ترکیه بر قبرس شمالی و استخراج نفت، گاز و هیدروکربنهای مدیترانه شرقی سبب شده تا قدرتهای دنیا به فکر سهمخواهی از این منابع باشند و این روزها به طور مستقیم به این مسئله ورود پیدا کنند. بدین ترتیب، روسیه نیز با ورود به ماجرای لیبی و حمایت از «خلیفه حفتر» سرکرده ارتش ملی این کشور تلاش میکنند تا منافع ترکیه در لیبی و مدیترانه شرقی را به حداقل برساند. این درحالی است که محور غربی نیز همین سودا را در سر میپروراند. قدر مسلم آن است که مردم لیبی همانند بسیاری دیگر از کشورهای عربی در معرض بزرگترین فریب تاریخ قرار گرفتند؛ زیرا دروغها و شیوههای گمراه کننده آمریکا و رسانههای عربی را باور کردند.
آنها تصور کردند که ناتو کشورشان را به بهشت و ساحل آرامش تبدیل میکند، اما نتیجه این دخالت درگیری و بی ثباتی و غارت دهها میلیارد دلار از اموال ملت لیبی و نیز آواره کردن نیمی از مردم آن به کشورهای همسایه بود. در واقع دخالت نظامی آمریکا و غرب، لیبی را به آشوب و هرج و مرج کشید. همین دخالت بود که بستر مناسب برای گروههای افراطی را فراهم آورد تا دخالت نظامی آمریکا ادامه پیدا کند. در این میان «مولود چاووش اوغلو» وزیر خارجه ترکیه در یک پیام توئیتری از دیدار دوجانبه خود با همتای آمریکایی در برلین و رایزنی درباره مسائل دوجانبه و بحران لیبی خبر داده است.
همچنین رئیسجمهور ترکیه و صدراعظم آلمان در تماس تلفنی، علاوه بر بررسی مسائل منطقهای، درباره نشست صلح لیبی در برلین و بحران این کشور صحبت کردند. از سوی دیگر ناصر بوریطه وزیر خارجه مراکش تاکید کرد که مداخلات خارجی در امور داخلی لیبی تأثیر منفی بر تمام تلاش ها در راستای بازگرداندن ثبات به این کشور دارد. در این میان نخست وزیر دولت وفاق ملی لیبی خواستار اعمال فشار بر حامیان خلیفه حفتر، فرمانده نیروهای شرق لیبی در جریان کنفرانس برلین شد. درحالیکه دولت ترکیه در آستانه اعزام نیروی نظامی به لیبی است رئیس جمهور این کشور میگوید که بحران در لیبی راه حل نظامی ندارد.